Archief van de maand: december, 2017

Bezinningslectuur voor wie “het” graag geregeld wil zien

Over “Als ik later dood ben en wat ik dan zou willen”, hebben Simone Scholts, Meta Stevens, Yvon Thewessen en Margon de Vries een gelijknamig fraai werkboek uitgegeven waarbij zij zich verenigd hebben in platform Nel dat als doelstelling heeft om het eigen afscheid bespreekbaar te maken. Het is te bestellen via telefoonnummer 06-255 966 95 of Platformnel.
Het betreft een dun boekwerkje met veel ruimte voor individuele notities nadat u door een aantal vragen en checklists bent geloodst. Het dwingt in de eerste plaats om over praktische zaken die met uw uitvaart samenhangen na te denken maar het is zo vormgegeven dat het ruimte laat voor persoonlijke aantekeningen waarbij u stil kunt staan bij de levensfase die aan het overlijden voorafgaat en die aan uw dierbare(n) en/of aan de professional(s) waarop u een beroep wilt doen, handvatten biedt om uw diepste wensen zo goed mogelijk te respecteren. Wanneer u uw aantekeningen van een datum, handtekening en naam voorziet, kan het dienst doen als een artistiek opgezette schriftelijke wilsverklaring die meteen geldig is. Een gang naar de notaris om een officieel document te maken (het zogenaamde levenstestament waarbij u regelingen treft t.a.v. hoe en door wie uw medische, persoonlijke en geldelijke belangen moeten worden behartigd wanneer u dat bij leven niet meer zelf kunt doen), is niet nodig – hoewel dat wel zinvol kan zijn wanneer u discussies omtrent de rechtsgeldigheid van uw schriftelijke wilsverklaring voorziet en dergelijke discussies wenst te voorkomen.

Indien u bij het formuleren van uw diepste wensen en verlangens met betrekking tot uw levenseinde uw gedachten de vrije loop wilt geven en niet aan een voorgedrukt werkboek gebonden wilt zijn, kunt u natuurlijk ook een blanco papier als uitgangspunt nemen en – al is het maar in staccato – de onderwerpen aanstippen waarover u met uw dierbare(n) en/of met professionals van gedachten wilt wisselen. Een houvast daarbij biedt het enkele maanden geleden door KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) uitgegeven e-book “Praat op tijd over uw levenseinde”, gratis te downloaden via Patientenfederatie.
In dit e-book ligt de nadruk op wat u op gebied van medische zaken aan verlangens of angsten heeft: bijvoorbeeld welk fysiek of psychisch lijden vreest u; waar wilt u het liefst sterven; wat voor behandelingen wenst u nog wel en welke niet meer; onder welke omstandigheden wilt u nog wel gereanimeerd worden en onder welke niet meer; wilt u bewust afzien van eten en drinken; kiest u voor palliatieve sedatie of heeft u een euthanasiewens; wilt u organen doneren of uw lichaam ter beschikking van de wetenschap stellen?

Gaat het u, behalve om medische angsten en verlangens, ook om angsten en verlangens die met geld en bezittingen verband houden dan wel op uw sociale leven toezien, dan kunt u via internet op ‘levenstestament’ googelen dan wel er de in september 2017 door de KNB (Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie) uitgegeven “Checklist Levenstestament” bij halen die gratis te downloaden is via Wie van de drie.
In deze bronnen komen, naast medische zaken, ook zaken aan de orde zoals bijvoorbeeld wie uw administratie overneemt als u dat (tijdelijk) zelf niet meer kunt; wie in dat geval uw bankzaken regelt; wie uw belastingaangifte doet; wie uw bezittingen beheert; wie medische beslissingen voor u neemt; wat uw wensen zijn op gebied van persoonlijke verzorging, hoe uw contacten moeten verlopen met al dan niet verre familieleden, met uw vriendenkring, met verenigingen waarvan u lid bent,, met al dan niet voormalige collega’s, met zakelijke dienstverleners als krantenbezorgdienst of winkelbedrijven, met de kerk; hoe om te gaan met de sociale media en andere communicatiekanalen waarvan u gebruik maakt; waar zich de inlogcodes en wachtwoorden bevinden van de diverse internetaccounts die u bezigt; of en zo ja hoe degene die u aanwijst nog verantwoording aan wie moet afleggen en met wie hij eventueel over bepaalde zaken voorafgaand overleg moet hebben; kortom wat u zo allemaal van uw vertrouwensperso(o)n(en) verwacht en welke informatie u hem, haar of hen daartoe verstrekt.

Bezinningslectuur voor wie naar meer fluïde aanknopingspunten zoekt om “het” te beschouwen

Wanneer u meer van het beschouwelijke type bent en nog niet zo goed voor u zelf hebt uitgemaakt hoe u wilt dat de fase voorafgaand aan uw levenseinde verloopt – of dat niet op een rijtje wil zetten maar op u af wilt laten komen -, dan zijn “Pogingen iets van het leven te maken” en “Zolang er leven is”, aanbevelenswaardige en de lachspieren niet ontziende lectuur die vooral op de in de kiem bij elk mens aanwezige mildheid en lankmoedigheid inspeelt. In beide boeken, op internet bestelbaar en vanwege het enorme succes in elke boekhandel verkrijgbaar, laat de onder pseudoniem optredende Hendrik Groen, met alle wijsheid die bibliothecarissen eigen is, zien hoe je kunt voorkomen een chagrijn te worden dat door iedereen wordt gemeden en, meer dan dat, hoe je aan de fase die aan je levenseinde voorafgaat, van elke bijbedoeling gespeend puur geluk kunt ontlenen. Een steuntje in de rug voor De Einder is dat de auteur zich in ons informatiemateriaal lijkt te hebben verdiept. Met betrekking tot hetgeen hij daarvan heeft opgestoken, schrijft hij met vooruitziende blik dat zijn voornemen is om zijn beste vriend in vertrouwen te nemen voor het geval de eigen regie zonder steun van een vertrouweling niet meer lukt.

Nog een ander boek dat u op het goede been zet om ten aanzien van sombere gedachten die met lichamelijke, psychische en geestelijke achteruitgang samenhangen, het roer om te gooien, is “Winter in Gloster huis” van Vonne van der Meer. Laat u verwennen of verwen u zelf, is de boodschap die er voor de levenstobberaar achter schuil gaat maar nog een belangrijker boodschap is aan de omgeving van de levenstobberaar geadresseerd: Je kunt voor hem of haar zoveel betekenen als je drijfveer is om het hem of haar zo behaaglijk mogelijk te maken en hem of haar met zorg, aandacht en koestering te omgeven. Dat maakt het zowel voor de levenstobberaar als voor zijn of haar omgeving tot een situatie die voor hen beiden alleen maar pluspunten heeft. Grappig (toeval?) is dat het verhaal dat Vonne van der Meer beschrijft, voortbouwt op de metafoor waardoor De Einder zich bij haar oprichting heeft laten leiden: in een hotel voorzien waarin niet de organisatie centraal staat maar alles erop gericht is om het de hulpvrager als gast zo aangenaam mogelijk maken.

Bezinningslectuur voor wie het om lotgevallen over voltooid leven, om de wetenschappelijke ins en outs van vijftien jaar euthanasiewet of om praktische wetenswaardigheden rond artseneuthanasie en zelfeuthanasie is te doen

Voelt u zich klaar met leven of lijdt u aan het leven, dan valt misschien te overwegen om aan de hand van “Voltooid leven” van Els van Wijngaarden, verkrijgbaar via internet of boekhandel, tot een introspectie te komen die u toelaat te expliciteren wat u op uw eigen situatie toegespitst onder voltooid leven verstaat. Misschien blijft u bij uw conclusie dat het leven voor u niets meer in petto heeft dat het waard is om uw leeg aanvoelende accu voor op te laden maar misschien ook doet het bij u een licht opgaan dat er voor de door u begeerde levenseindepil wel degelijk nog een alternatief bestaat.

 

 

Mogelijkerwijs heeft u geen belangstelling voor nieuwlichterij zoals onder eigen regie te slikken levenseindepillen en is het er u uitsluitend om te doen voornamelijk theoretische kennis omtrent de wettelijke mogelijkheden tot levensbeëindiging te vergaren. Verdiept u zich dan in “15 jaar euthanasiewet”, titels, onder redactie van Laura de Vito en bestelbaar bij NVVE.
Vijftien auteurs zijn daarin aan het woord over wat de euthanasiewet ons heeft gebracht, vanuit welke achtergrond zij tot stand is gekomen en wat mogelijkerwijs haar toekomstige ontwikkeling gaat zijn.

 

 

Bent u er wel degelijk op uit om het dichter bij uw eigen levenseinde te houden, lees dan “Uiteindelijk, keuzes rondom het levenseinde” van Mirjam Scholten, verkrijgbaar via internet, boekhandel of uitgeverij Gopher.
Daarin begeleidt de schrijfster u bij uw gedachten over het onvermijdelijke einde, de zorg waaraan u daaraan voorafgaand mogelijkerwijs behoefte heeft, de wilsverklaringen die u in verband met uw levenseinde kunt opstellen, de complexe praktijk van de euthanasie en de manieren om een humane dood in eigen regie te bewerkstelligen.

 

Heeft u voor uzelf al uitgemaakt dat zodra het zo ver is, de ultieme zelfbeschikking niets voor u is en u de koninklijke weg van een aan een arts te richten euthanasieverzoek zult bewandelen, sla dan in geen geval “Slotakkoord” van Willeke Stadtman over, verkrijgbaar via internet en boekhandel.
De schrijfster is arts bij de Levenseindekliniek en heeft in haar bijzonder prettig leesbaar boek in vijftien hoofdstukken een schat aan informatie bijeengebracht over misverstanden die er over euthanasie bestaan, zoals dat een scen-arts toestemming moet geven voor euthanasie; dat een schriftelijke euthanasieverklaring volstaat; dat de familie het eens moet zijn met het euthanasieverzoek; dat je je voor euthanasie het beste bij de Levenseindekliniek kunt aanmelden; dat minderjarigen niet voor euthanasie in aanmerking komen; dat euthanasie een terminale ziekte vereist; dat euthanasie in geval van dementie of een psychiatrische aandoening of bij voltooid leven niet mogelijk is; dat palliatieve sedatie een alternatief voor euthanasie is en tot slot dat na afwijzing van een euthanasieverzoek een ‘goede dood’ uitgesloten is. Met name dit laatste hoofdstuk kan voor u die artseneuthanasie als enige vanzelfsprekendheid gereserveerd heeft, van relevantie zijn: vindt u geen enkele arts bereid om aan uw euthanasieverzoek gevolg te geven en wenst u desalniettemin een goede dood, dan kunt u die zelf in eigen regie realiseren. Het vereist enige voorbereiding en misschien dat u daarbij op een hulporganisatie zoals bijvoorbeeld De Einder een beroep zult moeten doen, maar een humane dood zonder bemoeienis van een arts behoort tot de mogelijkheden.